Жатын моюнчасынын омуртканын артроздык зақымдануусу белдин оорусунан кийинки эле орунда турат. Жатыр мойнунун остеохондрозунун клиникалык көрүнүштөрүнүн ар түрдүүлүгү моюнчанын омурткасынын анатомиялык жана физиологиялык өзгөчөлүктөрү жана көптөгөн патогенетикалык механизмдердин татаалдыгы менен аныкталат. Адатта, оорунун жүрүшүндө бир эле пациентте бир эле мезгилде же ырааттуу түрдө пайда болгон бир нече синдромдор бар. Жатын моюнчасынын омурткадагы остеохондрозунун клиникалык көрүнүштөрүнүн оордугу дисктеги жана айланасындагы ткандардагы структуралык жана функциялык өзгөрүүлөрдүн мүнөзүнө жана мүнөзүнө жараша болот.
Остеохондроздогу артроз процесси акырындык менен өнүгүп, жашка карай өрчүйт. Улгайган жана кары адамдарда, жаш жана орто курактагы адамдардан айырмаланып, моюнчасынын остеохондрозу көбүнчө спондилоз, ачылбай калган артроз, кырдуу муундардын артрозу жана аралык артрези менен коштолот. Клиникалык көрүнүштөрдүн катаалдыгы жана жыштыгы эң эле эмгекке жарамдуу курактагы адамдарда байкалат - 30-50 жаш. Адатта, клиникалык көрүнүш акырындык менен, акырындык менен, так билдирилген башталышы жок өнүгөт. Көбүнчө, моюндун төмөнкү бөлүгүндө локалдашкан оору менен мүнөздөлөт. Бирок, оору күтүлбөгөн жерден курч servicobrachialgia же torticollis түрүндө пайда болушу мүмкүн.
Жатын моюнчасынын остеохондрозунун клиникалык көрүнүшү жана белгилери
Жатын моюнчасынын остеохондрозу менен, оорунун клиникалык көрүнүштөрүндө рефлекс, андан кийин радикулярдык жана тамыр-тамыр синдромдору көп кездешет. Мындан тышкары, омуртка-базилярдык артерия системасында жүлүндүн кысылуусу (дискогеникалык моюнчанын миопатиясы) жана церебралдык синдромдор көп байкалат.
Рефлекс синдромдору булчуң-тоникалык, вегетативдик-тамырдык жана нейрострофиялык бузулуулар менен байкалат. Цервикалгия (лумбаго) менен, катуу кармаган оору моюнчанын омурткасында локалдаштырылып, кыймыл менен көбөйөт. Өнөкөт цервикалия ооруну, ыңгайсыздыкты, башты кыймылдатканда "кысылууну" билдирет. Көбүнчө, бул учурда, пациент оорунун синдромунан улам баштын аргасыз абалын болжолдойт, кароодон, жатын моюнчасынын лордозун текшерүүдөн, кыймылдуулукту чектегенден жана мойнун ийилген тарабын, булчуңдардын чыңалуусун жана оорушун, пальпацияда - спиндик процесстердин жана омуртка аралыгындагы дисктердин назиктиги.
Цервикокраниалгия менен оору басылып, кысылып, кээде ийбадатканага жана көздүн карегине жарык чачып, кээде көздүн курчтугунун убактылуу төмөндөшүнө, кээде көздүн алдындагы "тактар" сезимине, фотофобияга алып келет. Бул даттануулардын генезисинде моюнчанын симпатикалык ганглиясынын кыжырдануусу роль ойнойт.
Омуртканын артериясынын нерв плексусу кыжырданганда, омуртка артериясынын синдрому пайда болот, ал көбүнчө клиникада "омуртка-басилар бассейниндеги мээ циркуляциясынын бузулушу" деп ката диагноз коюлат. Жогоруда айтылган даттануулардан тышкары, баш айлануу омуртка артериясынын синдромунун негизги белгиси болуп саналат. Баш айлануу синдрому күтүлбөгөн жерден баштын кескин бурулушу менен пайда болушу мүмкүн, эреже катары, системалуу, жүрөк айлануу, кусуу. Омуртка артериясынын синдромун аныктоо үчүн, омуртка артериясынын чекитинде басуу учурунда оорунун бар-жогу текшерилет, Bartschi-Rochaix ортопедиялык тести (баштын артында тартылуу) жасалат. Вестибулярдык артерияга кызыккан вестибулярдык оорулар нистагмустун, Де Клейндин жарылуусу менен тастыкталат (башты артка каратып, артка бурулуп жатканда нистагманын пайда болушу). Омуртканын артериясынын нерв симпатикалык плексусунун кыжырдануусу (кыжырдануусу) же анын кысылышы, адатта, мойнундагы омурткалардын лунаталык процесстеринин остеохондралдык өсүшүнөн, мотор сегментинин гипермобилдүүлүгүнөн келип чыгат.
Цервикобрачиалгияда моюнчанын омурткадагы оорусу ийнине, колуна жайылып, көбүнчө булчуң-тоникалык (алдыңкы шкаланын булчуң синдрому) же вегетативдик-тамырдык же дистрофиялык көрүнүштөр менен коштолот (гумералдык периартроз, ийин-кол синдрому, эпикондилит, стилоидит). . . . Вегетативдик түзүлүштөр жүрүп жатканда, оору күйүп турган мүнөзгө айланат, парестезия, "ысык" сезими же колдун салкындашы жогорулайт.
Гумероскопулярдык периартроз ийинди уурдоо жана айлануу учурунда чектөө жана оорутуу менен мүнөздөлөт. Эпикондилит жана стилоидит учурунда, ийиндин кондилу же стилоид процесси чөйрөсүндөгү басымдын оорушу, колундагы кыймыл чектелбестен.
Scalenus anterior синдрому булчуңдун аймагында, айрыкча, башты башка жакка буруп жатканда, оорушу менен мүнөздөлөт. Пальпацияда алдыңкы шкалалык булчуң кысылып, чоңойуп, ооруйт. Оорутуу моюнда гана эмес, ошондой эле жабыркаган тараптагы колуңузда, жогорку буттун белинде, аксессуар аймактарында жана көкүрөкдө пайда болот. Новокаинизациянын таасири менен оорунун жана башка көрүнүштөрдүн жоголушу синдромдун анык далили.
Cardialgic - бул моюнчанын остеохондрозунун рефлектордук висцералдык синдромдорунун бири. Бул синдромдо клиникада ангина пекторисине окшош белгилер алдыңкы орунда турат. Ал обочолонбойт жана эреже катары, моюнчанын остеохондрозунун башка көрүнүштөрүнүн фонунда жүрөт. Жатын моюнчасынын остеохондрозундагы кардиологиялык синдромдун дифференциалдык диагнозунда жүрөк аймагындагы оорунун моюнчалык жана моюнчук-далы аймактарындагы оорунун айкалышы, оорунун баштын позициясына көз карандылыгы, коронаролитиктердин натыйжасыздыгы, кайталанган изилдөөлөр менен ЭКГда өзгөрүүлөрдүн болбошу маанилүү.
Радикулярдык синдром (дискогендик моюнчалык радикулит) көбүнчө омуртка тамырынын грыжа омурткасыз диск, остеофит же коюу коюу байламтасы менен кысылганда пайда болот. Адатта, физикалык күч-кубат жана муздаган соң, оору күчөйт. Оору менен катар булчуң-тоникалык жана вегетативдик-тамыр көрүнүштөрү, сезгичтиктин өзгөрүшү, рефлекс (рефлекстин төмөндөшү же азайышы) жана мотор (парез, шал). С4-С8 тамырлары көбүнчө моюнчанын омурткасына таасир этет. C4-C5 тамырлары жабыркаганда, проксималь мүнөздүү, ал C5-C8 үчүн - колдун дистальдык парези.
Радикулярдык тамыр синдрому (радикулопатия), оору синдромунун жоголушунун фонунда, радикулярдык типтеги курч кыймыл жана сенсордук бузулуулар пайда болгондо диагноз коюу керек. Процесс С5-С6 тамырларында локалдашканда, ийиндин булчуңдарынын алсыздыгы пайда болот (Парсонаж Тернер синдрому). C7-C8 тамырлары талкалангандан кийин, манжаларда алсыздык жана уялуу пайда болот.
Жыныстык остеохондроздон улам пайда болгон жүлүн синдрому омуртка жана анын тамырлары диск грыжасы, арткы остеофит, гипертрофияланган сары байлам менен кысылганда өрчүшү мүмкүн. Клиникалык жактан, алар цервикобрачиалдык аймактагы оору, колдун бош парези жана буттардын спастикалык парези жана сенсордук бузулуу менен байкалат. Омуртканын жабыркашы остеохондроздун башка ооруларында салыштырмалуу анча чоң эмес үлүшкө ээ. Бирок, клиникалык мааниси жагынан, дискогендик моюнчаттын миелопатиясы омуртканын дегенеративдик бузулушун изилдөөнүн маанилүү тармактарынын бири.
Омуртканын кан айлануусунун өнөкөт бузулушу (миелопатия)катуу атеросклероз жана моюнчанын остеохондрозу менен ооруган улгайган адамдарда көбүрөөк кездешет. Бул колдун бош парездеринин жай өсүшү менен мүнөздөлөт жана кыймыл-аракеттердин бузулушу, адатта, сезимтал адамдардан басымдуулук кылат.
Ар кандай курактагы адамдарда моюнчалык остеохондроздун клиникалык көрүнүшү синдромдордун жана симптомдордун айкалышы жана оордугу жагынан да ар түрдүү. Жашы өткөн сайын, нерв өткөргүчтөрүнүн механикалык сигналдарга сезгичтиги бир аз төмөндөйт, бул булчуң-тоникалык нейродистрофиялык рефлекстин оордугун төмөндөтөт. Экинчи жагынан, адам картайганда, омуртканын дистрофиялык-деструктивдүү өзгөрүүлөрү өрчүп, организмдин коргоочу, компенсатордук реакциялары пайда болуп, туруксуздуктун деңгээлин чектеп, аны бекемдейт, бул анын клиникалык көрүнүштөрүнүн төмөндөшүнө алып келет.
Жатын моюнчасынын остеохондрозун дарылоо
Жатын моюнчасынын остеохондрозун натыйжалуу дарылоо мүмкүн, эгерде анын терапиясынын негизги принциби узак мезгилдүү, этаптуу, системалуу жана дифференциалдуу терапиялык методдорду колдонсо. Андан тышкары, патологиялык процесстин өнүгүү механизминин заманбап теориясын эске алуу менен, дарылоо ыкмаларын тандоо керек. Ошон үчүн моюнчанын остеохондрозун дарылоо учурунда бул оорунун өнөкөт жана прогрессивдүү мүнөзүн эске алабыз. Жатыр мойнунун остеохондрозунун клиникалык көрүнүштөрүнүн ар түрдүүлүгү патогенетикалык чынжырдагы ар кандай шилтемелерди козгогон ар кандай терапиялык факторлорду колдонуу зарылдыгын шарттайт. Бул патологиясы бар пациенттерди дарылоодо жакшы терапиялык натыйжа акупунктура фармакопунктура, вакуумдук терапия, физиотерапия, кол менен терапия, мокса терапиясы ж. б. менен айкалышканда байкалат. Ошондой эле кол менен терапиянын жумшак жана жумшак методдоруна артыкчылык берилет.
Биздин клиникада моюнчанын остеохондрозун дарылоонун орточо узактыгы 10-15 сессияны түзөт. Дарылоо курсун бүткөндөн кийин, пациент көнүгүү терапиясын жүргүзүү жана оорунун кайталанышын алдын алуу боюнча сунуштарды алат.